RePowerEU – sprawdzamy, co zakłada plan przedstawiony przez Komisję Europejską

Plan REPowerEU to odpowiedź Unii Europejskiej na sytuację, którą na światowym rynku energii wywołała inwazja Rosji na Ukrainę. Jego celem jest odejście od rosyjskich paliw kopalnych do 2030 roku. Jakie są założenia programu, co oznacza dla Polski i dla rynku odnawialnych źródeł energii? Sprawdzamy!

Nie da się ukryć, że wojna w Ukrainie na zawsze zmieniła ścieżkę rozwoju europejskiej transformacji energetycznej. Udowodniła, jak krucha jest energetyka oparta na paliwach kopalnych oraz pokazała, że przyspieszenie rozwoju OZE jest koniecznością. Te wydarzenia stały się motywacją do stworzenia przez Komisję Europejską planu działań zapewniających bezpieczny i zrównoważony plan energetyki, jakim jest REPowerEU, opublikowany 18 maja 2022 r. 

Jego głównym celem jest jak najszybsze uwolnienie się od zależności energetycznej państw Unii Europejskiej od Rosji. A narzędziami, które mają zostać wykorzystane w jego osiągnięciu są m.in. rozwój fotowoltaiki, rynku pomp ciepła oraz zastąpienie gazu odnawialnym wodorem i biometanem. Sprawdźmy, jakie cele zostały wyznaczone dla poszczególnych obszarów. 

Plan RePowerEU a fotowoltaika 

Cieszy nas, że najbardziej konkretne plany w pakiecie RePowerEU dotyczą fotowoltaiki. Nie można się temu dziwić — obserwując rozwój technologii OZE w Europie, to właśnie instalacje fotowoltaiczne są najszybsze w realizacji. A czas gra tutaj kluczową rolę. W tym obszarze Komisja Europejska proponuje: 

• Zwiększenie udziału OZE w miksie energetycznym z poziomu 32% do 45% w 2030 r. (ubiegłoroczny pakiet „Fit for 55” proponował 40%.)
• Podwojenie mocy zainstalowanej w fotowoltaice w UE do 2025 r. – tj. 320 GW mocy w tej technologii w porównaniu do 136 GW na koniec 2020 r. W 2030 r. miałoby to być już aż 600 GW. Oznacza to, że w ciągu dekady UE będzie musiała instalować rocznie średnio około 45 GW nowych mocy słonecznych.
• Skrócenie pozwoleń dla fotowoltaiki dachowej do maksymalnie 1 roku, obowiązek instalacji paneli słonecznych na wszystkich nowych budynkach publicznych i komercyjnych do 2026 roku (pow. 250 m2) oraz dla istniejących tego typu budynków od 2027 r. Nowe gospodarstwa domowe będą miały taki obowiązek od 2029 roku.

Plan RePowerEU a pompy ciepła

W planie znajdziemy także ambitne cele dotyczące pomp ciepła. W tym przypadku zwiększenie ich wykorzystania ma kluczowe znaczenie dla zmniejszenia zużycia gazu ziemnego do ogrzewania domów, budynków i przemysłu. KE odnosi się również do zwiększenia produkcji urządzeń i ułatwienia dostępu do finansowania pomp ciepła. Cele te zakładają:

• Zainstalowanie w UE około 20 milionów pomp ciepła do 2026 r. i prawie 60 milionów do 2030 r. 
• Nowe narzędzia zachęcające do wdrożenia pomp ciepła, takie jak surowsze wymagania w zakresie efektywności energetycznej budynków, zmiany w wymogach ekoprojektu, które powinny doprowadzić do zaprzestania stosowania „samodzielnych” kotłów na paliwa kopalne (np. gazowych, węglowych i olejowych) najpóźniej do 2029 r. Dopuszczalne będzie zastosowanie wysokoefektywnych rozwiązań hybrydowych, czyli pomp ciepła z kotłami gazowymi. W dokumencie zapowiedziane jest też zaostrzenie wymagań dotyczące efektywności energetycznej nowych budynków.

Komisja uwzględniła w planie również wiele propozycji, które pomogą przyspieszyć wprowadzanie pomp ciepła na rynek:

• Zachęcanie państw członkowskich do stosowania środków wspierających w zakresie cen, aby zachęcić do przechodzenia na pompy ciepła (w tym stosowanie obniżonego VAT).
• Zachęcenie europosłów do przyspieszenia terminu zakończenia udzielania dotacji publicznych na kotły wykorzystujące paliwa kopalne w budynkach z 2027 r. na 2025 r.
• Zachęcanie państw członkowskich do przyspieszenia wdrażania i integracji pomp ciepła na dużą skalę w sposób efektywny kosztowo, na przykład poprzez wykorzystywanie ciepła przemysłowego.

Odejście od gazu ziemnego na rzecz zielonego wodoru

Strategia obejmuje swoim zakresem również branżę wodorową. Wśród propozycji działań pojawiają się:

• Aby zastąpić import rosyjskich surowców energetycznych KE ustanawia cel 10 mln ton rodzimej produkcji wodoru ze źródeł odnawialnych i 10 mln ton importu do 2030 r.
• Dwa akty delegowane dotyczące definicji i produkcji zielonego wodoru, aby zagwarantować, że produkcja ta będzie prowadzić do dekarbonizacji netto – czytamy. KE zobowiązuje się ponadto przeznaczyć dodatkowe 200 mln euro na badania w tym zakresie.

Podsumowując – Plan RePowerEU to ważny bodziec do rewizji Polityki Energetycznej Polski i dodatkowy czynnik do szybszego rozwoju wszystkich źródeł odnawialnych w Polsce, w tym przede wszystkim fotowoltaiki i wiatru na lądzie. Plany są ambitne i w dłuższej perspektywie będą oznaczały odejście od domowych kotłów na gaz i pokrycie niemal wszystkich dachów fotowoltaiką. Uważnie będziemy obserwować kolejne kroki związane z wdrożeniem RePowerEU w życie!

wykorzystane źródła:

https://biznesalert.pl/burny-repowereu-to-kolejny-argument-za-rewizja-strategii-energetycznej-polski/

https://budujemydom.pl/instalacje/kotly-i-podgrzewacze/aktualnosci/101719-repowereu-ke-proponuje-zakaz-sprzedazy-kotlow-gazowych-od-2029-r-w-ue

https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/IP_22_3131

https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/strategiczna-rola-fotowoltaiki-Wisniewski-11762.html